Năm 2015, thị trường bất động sản đạt mức tăng trưởng rất cao, nhưng năm 2016 đã bắt đầu có dấu hiệu chững lại, và xu thế này vẫn tiếp tục trong 6 tháng đầu năm 2017.
Đây là nhận định của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM trong báo cáo tình hình thị trường bất động sản 6 tháng đầu năm và dự báo thị trường bất động sản cuối năm 2017.
Căn hộ “vừa túi tiền” vẫn chiếm lĩnh thị trường
Theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, trong 6 tháng, thị trường nhà ở thương mại của thành phố có 32 dự án, với tổng số 16.506 căn (trong đó có 14.754 căn hộ chung cư, 1.752 căn nhà thấp tầng) hình thành trong tương lai đủ điều kiện huy động vốn, tổng giá trị cần huy động lên đến 30.599 tỷ đồng.
Trong đó, phân khúc cao cấp có 5.164 căn (chiếm 31,3%), phân khúc trung cấp có 5.136 căn (chiếm 31,1%) và phân khúc bình dân có 6.206 căn (chiếm 37,6%). Như vậy, tỷ lệ căn hộ có giá vừa túi tiền chiếm tỷ trọng lớn nhất (68,7%).
Đây là tín hiệu đáng mừng vì các nhà đầu tư đã có sự tái cơ cấu sản phẩm mạnh mẽ theo hướng tăng mạnh sản phẩm căn hộ quy mô vừa và nhỏ, đáp ứng nhu cầu thực của đông đảo người dân có mức thu nhập trung bình.
Tuy nhiên, nhìn tổng thể thì số lượng nhà ở chào bán lại giảm so với cùng kỳ năm 2016. Cụ thể, mặc dù phân khúc nhà ở bình dân chào bán tăng 1,9 lần, phân khúc cao cấp tăng 1,8 lần, nhưng phân khúc trung cấp lại giảm đến 42,1%, thậm chí có những chủ đầu tư lớn chuyên phát triển dự án nhà ở trung cấp không có sản phẩm bán trong nửa đầu năm nay.
Tín dụng tiêu dùng tăng nhanh
Báo cáo của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cũng cho biết, trên cả nước, tăng trưởng huy động vốn của các ngân hàng trong 5 tháng đầu năm chỉ tăng khoảng 4,3%, nhưng tăng trưởng tín dụng đến ngày 25-5 đã đạt 6,53% (năm 2016 tăng trưởng 5%). Tuy nhiên, do thực hiện lộ trình hạn chế dần tín dụng vào thị trường bất động sản theo Thông tư 06/2016/TT-NHNN, nên các doanh nghiệp bất động sản hiện đang gặp khó trong tiếp cận nguồn tín dụng mới.
Tại TP.HCM, với số vốn huy động trong nửa đầu năm đạt khoảng 1,8 triệu tỷ đồng (tăng 4,5% so với cuối năm 2016), trong khi dư nợ tín dụng ước đạt 1,6 triệu tỷ đồng (tăng khoảng 10%) cho thấy tốc độ tăng trưởng tín dụng đang cao hơn tốc độ tăng huy động vốn khá lớn.
Điều đáng chú ý là dư nợ cho vay bất động sản trên địa bàn lại không biến động nhiều, luôn chiếm tỷ trọng khoảng 10% tổng dư nợ, trong khi đó 4 tháng đầu năm, vay tiêu dùng đã lên đến 18.275 tỷ đồng, chiếm 15,9% tổng dư nợ trên địa bàn, trong đó có dư nợ cho vay cá nhân để xây dựng, sửa chữa và mua nhà để ở mà nguồn trả nợ từ tiền lương.
Do đó, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM đã đưa ra cảnh báo và đề nghị cơ quan chức năng cần quan tâm đến tình hình tín dụng tiêu dùng tăng nhanh, chiếm tỷ lệ khá lớn trong tổng dư nợ. Nếu không quản lý chặt chẽ thì người vay có thể chuyển qua đầu tư bất động sản dễ phát sinh rủi ro.
Thị trường tiếp tục xu thế chững lại
Theo nhận định của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, thị trường bất động sản trong năm 2017 mặc dù còn nằm trong chu kỳ tăng trưởng nhưng sẽ tiếp tục xu thế chững lại.
Về khả năng có, hay không có “bong bóng” bất động sản trong năm 2017, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho rằng khó có thể xảy ra, bởi sự can thiệp ngày càng kịp thời và hiệu quả của các cơ quan chức năng, đồng thời các doanh nghiệp cũng đang nỗ lực tái cơ cấu đầu tư, định hình lại sản phẩm phù hợp nhu cầu của thị trường.
Dự báo, trong giai đoạn 2017 – 2020, sẽ có sự điều chỉnh lớn để giải quyết tình trạng lệch pha cung – cầu hiện nay, giúp cho thị trường trở lại hướng phát triển lành mạnh, bền vững hơn.
Cụ thể, các nhà đầu tư sẽ có sự chuyển hướng mạnh sang phân khúc thị trường bất động sản có giá vừa túi tiền, đáp ứng nhu cầu thật của đa số người có thu nhập trung bình, thu nhập thấp đô thị.
Song song đó, tiến trình hợp tác giữa các doanh nghiệp trong ngành sẽ là tất yếu, cùng với hoạt động mua bán, sáp nhập doanh nghiệp, chuyển nhượng dự án sẽ phát triển mạnh hơn trước đây, nhất là sau ngày 15-08-2017, thời điểm Nghị quyết của Quốc hội về xử lý nợ xấu có hiệu lực thi hành.
Về nguồn lực, bên cạnh dòng vốn đầu tư từ nước ngoài và nguồn kiều hối, các chương trình về chỉnh trang đô thị, xây dựng lại chung cư cũ, phát triển nhà ở xã hội, nhà ở thương mại vừa túi tiền… để giải quyết nhà ở cho sinh viên, công nhân, cán bộ công chức, viên chức sẽ là những nguồn lực quan trọng thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển.
Cũng theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, cơ quan quản lý cũng sẽ ban hành nhiều quy định và các công cụ về thuế (thuế đánh vào người có nhiều nhà, thuế bất động sản), công cụ về tín dụng (lộ trình hạn chế tín dụng vào thị trường bất động sản), công cụ về quy hoạch sử dụng đất và nhiều công cụ hành chính khác để ràng buộc nghĩa vụ của chủ đầu tư, bảo vệ người tiêu dùng và nhất là điều chỉnh thị trường bất động sản phát triển minh bạch, lành mạnh và bền vững.